Soyabean Price : दोन वर्षे प्रतीक्षा करूनही शेतकऱ्यांच्या पिवळ्या सोन्याला झळाळी नाहीच ! आता सोयाबीन साठ्याबाबत शेतकरी चिंतेत
यंदा महाराष्ट्रात कांदा, कापूस, सोयाबीन, टोमॅटोला भाव न मिळाल्याने शेतकऱ्यांच्या अडचणी वाढल्या आहेत. यावर्षी भाव वाढेल या आशेने शेतकऱ्यांनी बराच काळ कापूस व सोयाबीनचा साठा घरातच ठेवला होता, मात्र तरीही भावात वाढ होत नसल्याने शेतकऱ्यांना आपला शेतमाल कवडीमोल भावाने विकावा लागत आहे.
लातूर ही सोयाबीन खरेदीसाठी राज्यातील मोठी बाजारपेठ आहे. लातूर जिल्ह्य़ात सोयाबीनपासून काढलेले स्वयंपाकाचे तेल तयार करणारे कारखाने मोठ्या प्रमाणात असल्याने येथील शेतकरी सोयाबीनला चांगला भाव मिळण्याच्या आशेने सोयाबीनची लागवड करतात.
गेल्या 2 वर्षांपासून सोयाबीनच्या दरात मोठी घसरण होत आहे. अशा परिस्थितीत सोयाबीन उत्पादक बहुतांश शेतकऱ्यांनी गेल्या 2 वर्षांपासून चांगले भाव मिळण्याच्या आशेने आपले पीक विकलेच नाही, मात्र आता खरीप हंगामात शेतीसाठी पैशांची गरज असताना दीर्घ प्रतीक्षेनंतर शेतकरी हवालदिल झाला आहे. कारला आपले सोयाबीन पीक कमी भावात विकावे लागत आहे.
सोयाबीनचे भाव का वाढले नाहीत ?
सन 2021 मध्ये सोयाबीनचे उत्पादन घेणाऱ्या भारतासह इतर देशांमध्ये नैसर्गिक आपत्तीमुळे सोयाबीन पिकाचे मोठे नुकसान झाले होते, त्यामुळे भारतातील सोयाबीनची आयातही कमी झाली होती.भारतात गारपीट आणि अतिवृष्टीमुळे सोयाबीनचे दरवर्षीच्या तुलनेत उत्पादन 40% कमी होते, 2021 मध्ये सोयाबीनला 11000 इतका विक्रमी भाव मिळाला त्यामुळे आवक कमी झाली, तेव्हापासून शेतकर्‍यांना 6000 रुपये मिळत आहेत, आजपर्यंत भाव वाढलेले नाहीत.
जिल्ह्यातील सुमारे ६५% क्षेत्रात सोयाबीनची लागवड केली जाते. दोन वर्षांपूर्वी सोयाबीनला प्रतिक्विंटल 11000 रुपये चांगला भाव मिळाल्याने जिल्ह्यातील बहुतांश शेतकऱ्यांनी सोयाबीन पिकाची लागवड केली होती. मात्र सध्या सोयाबीनला केवळ 4800 रुपये प्रतिक्विंटल भाव मिळत आहे.
या घसरणीचे कारण म्हणजे केंद्र सरकारने यावर्षी सोयाबीन, डीओसी आणि कच्चे तेल मोठ्या प्रमाणावर आयात केले आहे, यासोबतच बाजारात सोयाबीनची आवक 18 टक्क्यांहून अधिक वाढली आहे. जोपर्यंत केंद्र सरकार सोयाबीन आयात धोरणात बदल करत नाही, तोपर्यंत शेतकऱ्यांना सोयाबीनला चांगला भाव मिळू शकणार नाही.
गेल्या दोन वर्षांपासून चांगला भाव मिळेल या आशेने शेतकऱ्यांनी सोयाबीनचा साठा करून ठेवला होता. जिल्ह्यातील सुमारे 25% शेतकऱ्यांनी दोन वर्षांपासून सोयाबीन विकले नाही, आता ते हळूहळू कमी भावात सोयाबीन विकत आहेत.
